Reisdag 8: 24 juni 2024

We hadden in uitzonderlijk mooie weersomstandigheden kunnen ontbijten en, dat zag je zo, het zou een mooie dag worden. Dat bewoog Rien er toe om in short te rijden. In Frankrijk is dat toegestaan, in België niet. Dus, even kon van die situatie worden geprofiteerd.

Je staat er toch versteld van als je landelijke wegen neemt, hoe mooi en afwisselend Frankrijk is. En, deze noordelijke streek, met Beauvais als centrum, is op landelijk vlak een parel. Je realiseert je steeds opnieuw dat je niet eens ver in Frankrijk hoeft te reizen om mooie dingen te zien. Maar wie kiest nu de omgeving van Beauvais als reisbestemming? En toch zou u dat eens moeten overwegen! Laat even de Provence, Bretagne en de Dordogne rusten…

Daardoor, op die bewuste 24 juni, namen we de tijd om van het landschap te genieten. We deden dat uitgebreid zowel voor als na ons bezoek aan Beauvais.
Na een veertigtal kilometer reden we door het centrum van Beauvais. We hoefden aan niemand te vragen waar de kathedraal zich bevond. Die rees hoog boven de stad uit. Toeristische borden wezen bovendien duidelijk het te volgen traject om tot aan de ingang van de kathedraal uit te komen. We zochten een plaatsje dichtbij ons doel. Een voorbijrijdende bestelwagen van de gemeente, reed traag langs ons heen. De passagier riep vanuit zijn raampje: ‘Ce sont vaiment les vacances des années soixantes’.  En het duimpje omhoog… Wat een toeval, enkele dagen eerder riep iemand ons ongeveer hetzelfde toe.

Bij het binnenstappen van de kathedraal besefte ik plots dat we de verkeerde kerk voor ogen hadden. Na informatie van een lokale voorbijganger bleek dat het om de kathedraal Saint-Pierre ging. De beschreven kerk uit de originele tekst was Saint-Etienne. ‘Een beetje verder naar rechts en je vindt de kerk Saint- Etienne’ wees de man ons aan.

Nu we toch op de drempel van de kathedraal Saint-Pierre stonden, stapten we binnen. Het binnenzicht was spectaculair, met veel houtwerk. Een onderwijzer gaf uitleg aan de kinderen van zijn klas. Ik moest me als oud-onderwijzer beheersen om niet met de meester een praatje te maken. Zijn leerlingen waren erg betrokken. Ik had een goed gevoel.

Ik stapte naar het onthaal van de kathedraal toe. Denkend aan het verhaal van mijn vader, vond ik het vreemd dat er over deze kathedraal geen woord verteld werd. Was deze misschien met de grond gelijkgemaakt? De dame van het onthaal vertelde me hoe de vork aan de steel zat. De staat van de kerk Saint-Etienne was toen exact zoals vader het had beschreven. En de kathedraal Saint-Pierre: die was helemaal intact. Misschien precies daardoor, omdat er geen oorlogsschade was waar te nemen, had vader er niets over vermeld. Nog meer voel je aan wat deze terugtocht, zeker in Noord-Frankrijk, zo dicht bij huis, voor hen betekende. Ze waren diep bedroefd omdat ze zagen wat die ellendige oorlog aan zoveel steden en zoveel gebouwen had aangericht. Beide broers waren cultuurliefhebbers. Dat hebben wij later in de familie ontegensprekelijk ervaren. De gedachte aan de oorlogsslachtoffers deed er nog een schep bovenop. Een mooi gebouw, zoals de kathedraal Saint-Pierre, kon hen op dat moment door deze intrieste omstandigheden misschien niet bekoren. En zo gevaarlijk, die terugtocht naar huis. In welke staat zouden ze hun ouderlijk huis terugvinden? Hoe zou iedereen het stellen? Neerslachtigheid was dichterbij dan vrolijkheid. Communicatie hadden ze de hele periode van hun verblijf niet of nauwelijks. Mentaal waren de laatste dagen voor hen zeker een beproeving. Wat vader niet vertelt en waar we verder geen informatie over hebben, maar wat vaststaat omwille van de Duitse organisatie van de oorlogsmachine, is de enge controle van de reis-en identiteitsbewijzen. Als de zin ‘Papiere bitte!’ naar hen werd toegesnauwd, niet voor te stellen hoe ze zich moeten hebben gevoeld.

Ik weet van mijn moeder, toen zij over de oorlog vertelde, dat ze van Oostende naar Snaaskerke, over een traject van een kleine 10 kilometer,  meermaals hun ‘Schein’ moesten tonen. Wat moet dat dan wel over het traject van Vierzon (de start van de bezette Franse zone) naar Oostende zijn geweest? Over een afstand van 500 à 600 kilometer… Ik  blijf in de ban van twee gedachten: over zowel de omstandigheden van hun gevaarlijke terugtocht, als over het feit dat er niets over controles verteld of geschreven is, met uitzondering van die ene keer in Vierzon.

Toen we de kathedraal verlieten, reden we zoals een local ons aangaf naar de kerk Saint-Etienne. De kerk verzonk in het niets in vergelijking met de kathedraal. We stopten kort om de beschreven kantelen te bekijken. De kerk ligt vandaag op een eigenaardig driehoekig kruispunt van straten. Wat ongemakkelijk om van de scooters af te stappen. Gewoon van op de Vespa even bekijken was hier de oplossing.

Het volgende doel was Amiens. Het was alweer een plezier om door het landschap te rijden. Bij de aanloop naar de kathedraal, reden we eerst naar het station van Amiens. De broers Houwen waren destijds onder de indruk van het station dat vernietigd was. We wilden er symbolisch stoppen. Rien bleef bij de Vespa’s. Een bende, clochards of clochards in wording, vroeg me geïnteresseerd een en ander over de Vespa’s. In ruil vroeg ik hen wat info over het station. De wederzijdse info was van geen hoge kwaliteit, maar ze was goedbedoeld. Een man kieperde de inhoud van zijn bierblikje achterover terwijl hij nog net zijn duim omhoog kon steken. Bij het vertrekken, zwaaide ik nog even.

Ver waren we niet van de prachtige kathedraal verwijderd. Hoe een bezoek aan een kathedraal zo intens gezellig kan zijn, lees je bij het reisverhaal ‘Amiens, altijd een blij weerzien’.

Bij het onthaal in de kerk alweer dezelfde vaststelling: de tekst van vader waarin hij de vernielingen aan de kerk en aan het station had beschreven, klopte als een bus.

Na een verkwikkend drankje in de schaduw van de kathedraal, moesten we sowieso noordwaarts om een camping te vinden. Er lag, misschien voor het eerst op deze reis, een duidelijk plan op tafel: we zouden, nu het de voorlaatste dag van onze reis was, wat afstand afwerken om de laatste dag geen tijdsdruk te ervaren én tijdig thuis te zijn. Rien wou zijn zoon van school kunnen afhalen. En voor mij zou dat allemaal goed uitkomen. We wilden sowieso stoppen waar we begonnen waren: aan het ouderlijk huis van mijn vader en mijn oom, op het Filip Van Maestrichtplein 5 in Oostende.

Volgende steden wilden we nog aandoen: Doullens en Frévent. We hadden in Amiens op het terrasje tijd genomen om een camping te zoeken en vonden één in Frévent. Het ging om een haalbare 50 kilometer. De laatste dag zouden we zo’n 270 kilometer moeten afleggen. De schoolbel halen voor Rien moest kunnen.

Bij het binnenrijden van Doullens trof een pijnlijk beeld me. Ik nam de  tijd om het gemeentebord te fotograferen en daardoor merkte ik een niet zo fraai tafereel op. Een jong gezin had zowat het hele huishouden letterlijk op straat gezet om er van de mooie zomerdag te genieten. Dat was nogal bizar, want dat buitenleven kon eigenlijk niet worden gecreëerd. Het verkeer in de straat belette dat voor een stuk. En toch stond alles er uitgestald. De leefomstandigheden waren ver van ideaal. Een schreeuwend kind in een babybox, een grote Duitse herder die meer aandacht kreeg dan het kind, een vloekende vader, neen, fraai was het allemaal niet. Ook zoiets zie je in het mooie Frankrijk…

We hielden bij het binnenrijden van Frévent even halt om het adres van de camping na te trekken. Ik stond wat dromerig te wachten tot Rien groen licht gaf om te vertrekken.

Een auto met aanhanger vervoerde een mooie R4 uit de jaren ’80. De man hield midden op de departementale weg stil, trok zich niets aan van aankomend verkeer, en vroeg me door het open raampje: ‘Hoe snel kan je eigenlijk met je Vespa rijden? Wat een prachtding zeg!’.  Ik legde uit dat 70 kilometer per uur haalbaar was, vooral bergaf, lachte ik hem toe.

‘Maar jij hebt daar ook iets moois mee’, vulde ik graag aan. ‘Stelt niets voor in vergelijking met jullie, ging hij door. ‘Allez, bon route, les gars’, lachte hij ons toe.
Nu moesten we nog camping ‘Le Val du Ternois’ vinden. Daarover lees je alles bij het verhaal Mijn vrouw brengt straks de sleutel. Het was alweer top op die camping, barbecue inbegrepen. Over onze installatie kan je een filmfragment vinden bij  het laatste stukje ‘Anders Kamperen’.

Onze laatste avond op reis… het betekende iets…