In de roerige meidagen van 1940 fietsen 14 jonge Oostendenaren in zeven dagen van de kuststad naar het 700 kilometer verder gelegen Franse Limoges om zich daar, in oorlogsmodus, als soldaat des vaderlands te melden. In juni deden Bart en Rien Houwen die memorabele tocht van hun (o)pa Raymond over met hun Vespa’s. Zijn reisdagboek is hun kompas. De hele tocht is sinds kort te volgen op een fraaie website.
Raymond Houwen, in 2008 overleden, was in mei 1940 student aan de Normaalschool van Torhout. Waarom hij, samen met zijn leeftijdsgenoten, allen om en bij de 18 jaar en meestal ook oud-leerlingen van het Onze-Lieve-Vrouwecollege in Oostende, die tocht naar Limoges heeft ondernomen, verwoordt zijn zoon Bart: “De Duitsers veroverden toen België sneller dan verwacht, zodat vanaf 16 mei 1940 alle mannen tussen de 16 en 35 jaar zich in de Franse rekruteringskampen dienden te melden. Ook de studenten die aanvankelijk niet waren gemobiliseerd. Mijn vader en zijn twee jaar oudere broer André en de twaalf andere kompanen overbrugden de afstand in zeven dagen.”
Fascinatie
Pas in 2004 zet kroongetuige en vlotte pen Raymond Houwen, dan 82, die onzekere en avontuurlijke exodus op papier. Zoon Bart (64) en vooral kleinzoon Rien (40) raken gefascineerd door die memorabele tocht van hun (o)pa en op uitdrukkelijk verzoek van Rien gaat pa Bart akkoord om die tocht met hun Vespa’s over te doen in juni 2024. “Ik ben al jaren lid van de Oostendse Vespa Club en zelf heb ik er al diverse reizen door Frankrijk en Italië op zitten”, zegt Bart, die zich eigenaar weet van een trouwe oldtimer uit 1959. Aan de hand van vader Raymonds reisdagboek weet hij de reisweg nauwgezet te reconstrueren met behulp van Google Earth en andere digitale bronnen.
Kampeerervaring sprokkelde Bart als jongste telg uit een kroostrijk gezin van zes. “In de jaren zestig kampeerden we met ons kroostrijk gezin van zes kinderen in een tent en hebben zowat alle Europese landen doorkruist”, zo herinnert de gepensioneerd college-onderwijzer in de afdeling MacLeod en voormalig directeur van de autonome kleuterschool zich.
Vlotte pen
Bij leven en welzijn roerde Raymond Houwen graag de pen. Zo publiceerde hij Een collegemeester vertelt over zijn eigen collegejaren als leerling in de school, waar hij later als gewaardeerd ‘meester’ van het zesde leerjaar van de afdeling Aartshertoginnestraat en later als directeur van de lagere O.-L.V.-afdeling Nieuwlandstraat zijn actieve leven slijt.
Trouwens, ook Bart heeft een verleden als auteur van diverse schooluitgaven en reisreportages voor motortijdschriften. Nu is er de website Veertien vluchtende velo’s. Geïnspireerd door het dramatische oorlogsverslag van hun (groot)vader en de roadtrip van zijn nazaten bijna 90 jaar na datum.
Roadbook
Bart Houwen, een ervaren ‘Vespist’, bereidde de gemotoriseerde reis nauwgezet voor: route, bezienswaardigheden, kampeerfaciliteiten, locaties waar de 14 moedigen onder oorlogsvuur onderdak hebben gevonden… Die tocht, tussen plicht en vlucht, wilden zij respectvol opnieuw beleven met het 20 bladzijden tellende verslag van Raymond als roadbook. “Het is verbijsterend hoe mijn vader, zoveel jaren later, erg structureel, nog letterlijk kan beschrijven wat er toen gebeurd is. Heeft het misschien te maken met het feit dat hij die vreselijke tijd nooit heeft verwekt en er met ons, zijn kinderen en kleinkinderen, omzeggens nooit heeft over verteld?”, vraagt Bart zich af.
“Onderweg vielen al onze al of niet toevallige contacten met de Fransen formidabel mee. Altijd waren ze hulpvaardig, oprecht geïnteresseerd en gastvrij”, vindt Rien, van opleiding orthopedagoog en onderweg de geapprecieerde kok.
Voor iedereen
Rien zelf vindt dat de reis hem dichter bij zijn vader, maar zeker ook bij zijn opa heeft gebracht: “Die tocht blijft een ervaring die ik mijn leven lang zal koesteren. Als ikzelf 82 jaar zal zijn, hoop ik nog even scherp van geest te zijn als mijn grootvader op die leeftijd was en te kunnen genieten van al die herinneringen.”
Daarom ook goten vader en zoon nu al hun verhalen, ervaringen, kaarten en beeldmateriaal in een website. “Zodat ook anderen van die over drie generaties verspreide familiesaga kunnen meegenieten.”
Wie de tocht wil overdoen, kan via www.14velos.be, een site gerealiseerd door Johan Deprez, meteen op de duozit mee.
