We hadden die middag flink wat regen te verwerken gekregen. Op die momenten hangt het een beetje van toevallige omstandigheden langs de weg af, hoe je daarmee omgaat. Regenkledij trek je sowieso aan, als weet dat er regen wordt verwacht. Dan heb je mooi de tijd, sta je niet in gevaarlijke omstandigheden langs de kant van de weg, omdat er toevallig weinig plaats is.
Maar die middag begon het flink te regenen. Dan maak je de overweging tussen het aantal kilometer dat je vooraf hebt uitgestippeld om je doel te bereiken en de hevigheid van de regen. Zit die verhouding verkeerd, dan moet je sowieso door de gutsende regen. Regenkledij helpt, maar bij langdurige hevige regen, ben je er aan voor de moeite.
We reden die middag in moeilijke omstandigheden. ‘Neen, Rien’, mompelde ik, ‘dat is te veel regen, ook onveilig is dat.’ Rien reed steeds verder, hoewel hij soms wat inhield. Ik zag aan zijn hoofdbewegingen, steeds kijkend van links naar rechts, op zoek naar een schuilplaats. Ik beurde op omdat hij hetzelfde voelde als ik: schuilen nu, en snel! Maar er was geen enkele mogelijkheid: we reden op het platteland zonder dorpen in zicht. Plots een gehucht, met wat gebouwen, maar nergens het minste afdakje om onder te staan. En onverwacht, een open hangar met een weide met paarden. We sloegen af, voorzichtig op de landweg tussen plassen en modder, met trage snelheid om de paarden door het motorgeronk niet te laten schrikken, en reden recht de hangar binnen. De hangar bleek ook een open stalplaats voor auto’s en motorhomes te zijn. De boer zou een onmens zijn geweest, als hij ons niet zou toelaten. Maar gedurende het volledige schuilmoment van een 20-tal minuten was er geen boer te bespeuren.
En wat heel belangrijk was: bij de herstart regende het nog weinig en de richting die we uit moesten zag er weerkundig beter uit. Ons voorgevoel klopte: de rest van de dag viel er niets meer uit de lucht.
Onze planning voor de rest van de dag zag er eenvoudig en tegelijk moeilijk uit: het kasteel van Coyol en de Camping Municipal van Aix-sur-Vienne vinden. De camping: geen probleem we kenden het adres en reserveren was niet nodig in deze tijd van het jaar. Campings reserveren had bovendien geen zin, omdat we vooraf niet konden weten waar we dagelijks zouden eindigen. Dat hing van te veel externe factoren af.
Het kasteel van Coyol vinden was andere koek. Bij de research vooraf, draaide ik in een rondje. De ene keer kon Google iets vinden, dan weer niet. De zoektocht verliep als een jojo. Coyol was misschien minder een gemeente, eerder een gehucht, alles was onduidelijk.
Het gemeentelijk toerismebureau van Limoges kon misschien de juiste richting aanwijzen. Coyol ligt op zes kilometer van Limoges, dat zou toch moeten lukken. Nog verwarrender was het dat ik door de gemeente Couzeix en niet door Limoges werd bediend. Ze speelden wellicht mijn info onderling door. Coyol bleek een gehucht , wie zal het zeggen… In elk geval kon Google het niet met zekerheid zeggen… Na wat heen- en weer gemail, was het onverwacht bingo: het Kasteel van Coyol was tegenwoordig een vakantieverblijf voor de jeugd. Les jolies Colonies de Vacances, merci, maman, merci, papa, zoals Pierre Perret zingt. Maar waarschuwde de gemeente: je moet je haasten, want het staat te koop. Misschien was een bezoek niet meer mogelijk
Bonjour Monsieur,
Nous avons bien reçu votre demande concernant le château de Coyol.
Aujourd’hui, celui-ci est géré par l’association « la colonie de vacances » qui se situe au 7 rue des Palmiers à Limoges.
Vous pouvez la contacter au 05.55.34.11.55.Il faudrait que vous la contactiez rapidement car le château va être vendu dans les prochaines semaines.
Bien cordialement,
Service communication
05 55 39 47 45
www.couzeix.fr
Ik had me de bedenking gemaakt: ik hoef het kasteel gewoon maar te vinden, meer niet. Desnoods klimmen we over de draad en nemen we er enkele foto’s van. Gewoon die plek vinden, zou op zich super zijn. Dé plaats waar de studenten destijds de meeste tijd op hun hele traject hadden doorgebracht gedurende de maanden mei, juni en juli 1940.
Toch bleef de exacte plaats van het Kasteel voor onduidelijkheid zorgen: Google Maps was blijkbaar niet feilloos.
Rien reed op aangeven van Google wellicht naar de juiste plek, want plots zag ik een bord: Couzeix, zoals op de mail.
We stopten, keken verbaasd om ons heen, reden nog twee keer de straat die Google aanwees op en neer, maar niets. Plots wees Rien naar een torenspits. Inderdaad, iets van een kasteel. De huidige bebouwing dwarsboomde de toegang en een deftige inkijk. Ik zag een man die vanuit de verte in een soort tuin of weide naar ons keek. Ik wenkte hem en hij kwam naderbij. Hij bleek een Zuid-Fransman te zijn, misschien wel van andere origine. ‘Ik heb slechts één vraag’, zei ik: ‘Is dit daar het kasteel van Coyol?’. Hij antwoordde bevestigend.
Ik kreeg kippenvel en vertelde hem geëmotioneerd: ‘Beseft u, meneer, dat we daarvoor met onze Vespa’s meer dan 750 kilometer hebben gereden!’. De man keek verbaasd, glimlachend en warm tegelijk. ‘Neen, toch?’
Toen begon ik kort uit te leggen dat bij de aanvang van de Tweede Wereldoorlog mijn vader, mijn oom en hun vrienden… Kortom, het ondertussen bekende verhaal. De man scheen me niet echt ten gronde te begrijpen. In zijn reactie kwam hij over alsof hij niet goed wist wat er tijdens de Tweede Wereldoorlog hier was gebeurd. ‘Jullie waren toch in het niet-bezette gebied’, ratelde ik door en voelde meteen aan dat ik best zweeg.
‘Zouden we dat kasteel eens kunnen bekijken?’, vroeg ik. Zijn positief antwoord was voor ons onbeschrijfelijk. Eindelijk!
‘Maar hoe komen we bij dat kasteel, er blijkt geen toegang?’, vroeg ik met ongeloof. ‘Je moet helemaal omrijden, twee straten ginds overslaan en je komt er: er is een landweg die je moet oprijden. Ik ben trouwens de buurman van dat kasteel’, zei de man.
Beter konden we het niet treffen. ‘Ne bougez pas, on arrive!’.
We moesten echt goed uit de doppen kijken, reden nog een keer verkeerd, en dan vonden helemaal aan de andere kant, de landweg. Naarmate we de weg opreden, verscheen een soort manoir of een kasteel in typisch Franse stijl. Het beroerde mij. We zagen dezelfde man die op ons stond te wachten. Twee andere mensen stonden er ondertussen bij: zijn vrouw en zijn schoondochter bleek later.
We stopten net naast het kasteel, bij de buurman. We maakten ondertussen wat uitgebreider kennis. De verwarring van het eerste moment, het gesprek aan de afsluiting van de weide, kreeg nu omkadering.
De man was origineel van Martinique en kwam in 1963 naar Frankrijk om er samen met zijn vrouw te blijven. Dat hij onvoldoende kennis van de Tweede Wereldoorlog had, was nu beter te begrijpen. Zijn schoondochter, daarentegen, wist wel wat er in 1940 was gebeurd. Ze vormde de ideale brug tussen haar schoonvader en wij om meer informatie te verstrekken.
‘Ik haal de sleutel van het kasteel’, zei de echtgenote van de man. ‘Misschien hebben we geluk, want de huidige eigenaar is er nog niet en de oude eigenaars lieten misschien wel een sleutel achter. Na een kort moment keerde de vrouw terug: ze verontschuldigde zich omdat de sleutel er niet lag. Ik kon er best mee leven: we hadden sowieso het kasteel gevonden. Het werd hoogtijd om het kasteel van dichterbij te bekijken.
Ik liep erom heen, filmde en maakte foto’s. Terwijl ik in de overwoekerde tuin rondliep, schoot een heerlijke gedachte me te binnen. Eindelijk , nu begrijp ik iets, wat ik gewoonweg niet eerder had beseft. Het was Rien die enkele dagen terug op deze reis de voorzet gaf, ik moest gewoonweg binnenkoppen.
Twee dagen eerder reden we door een heel mooi stuk Frankrijk. We stopten in Lyons-le-Forêt. Toen ik er binnenreed, herkende ik het dorp. Ik was er een jaar geleden met Caroline met onze motorhome gepasseerd. Ik herinnerde me dat het ‘Un des plus beaux villages de la France’ was.
Toen we van de Vespa’s in Lyon-la-Fôret afstapten, sprak Rien gevleugelde woorden: ‘Nu begrijp ik waarom opa zo graag op reis ging’. En inderdaad, de jongens hadden in mei 1940 in zeer pijnlijke omstandigheden een land leren kennen waar ze nooit eerder waren geweest. Ze waren zeker onder de indruk van het mooie, afwisselende platteland dat Franrijk in de etalage heeft. En dat heeft heel zeker een aanzet tot opa’s reislust gegeven. Knappe gedachte van Rien.
En nu kreeg ik in de tuin van het Kasteel een soortgelijke aha-erlebnis. Het mooie kasteel, een combinatie tussen een manoir en een kasteel in Franse stijl, deed plots een belletje rinkelen: ‘Nu weet ik waarom nonkel André destijds het Schaliënhof heeft aangekocht’, zo mijmerde ik. Dit kasteel is er als het ware een gedeeltekijke kopie van.
In de jaren ’60 kochten nonkel André en tante Annette als uit het niets een kasteel, een manoir in Franse stijl in Mechelen. Ik vond dat als kind magisch. Plots werd het perceel onteigend in functie van de aanleg van de autsnelweg richting Brussel … en weg was de herinnering. Toen gingen ze in Onze-Lieve-Vrouw-Waver wonen.
En verdorie, nu zie ik dat Schaliënhof in een andere gedaante terug. Het kwam dus niet zomaar ‘uit het niets’. Ik dacht meteen aan mijn neven en nichten, die zeker van het fotomateriaal zouden smullen. Ik zal het hen op een of andere manier overmaken, zeker weten.
We namen afscheid van die vriendelijke mensen, die ons nog koffie wilden aanbieden. Ik had er bijzonder veel zin in, maar moest noodgedwongen weigeren, omdat de tijd te krap was: we moesten naar Aix-sur-Vienne, op 12 kilometer van Limoges, om onze tenten op te zetten. Met een heerlijk gevoel stampte ik op de kickstarter van mijn Vespa. Getrouw schoot de motor in gang.
