De nabeschouwing van Rien

Mijn drijfveer voor het maken van deze uitzonderlijke reis

Om te begrijpen waarom ik deze bijzondere reis zo graag wou maken, moet ik jullie meenemen in de tijd… zo’n 25 jaar terug!

Vespa Verliefdheid…

Toen ik in het 6de leerjaar van de lagere school zat, kreeg mijn vader een uitzonderlijk kerstcadeau van mijn moeder: een donkergroene Vespa (type 50 cc automatic) …Quel cadeau!

Mijn vader droomde al lang van een eigen Vespa. Maar voor vader zitten centen in de weg tussen droom en daad. Zijn echtgenote heeft hier een andere visie op. Mijn moeder is namelijk een geheel ander type als het op uitgaven aankomt. Het impulsieve type volgens hem. Een gevoelskoper volgens haar.

Als het op cadeaus geven aankomt, durft mijn moeder al eens stevig uit de hoek komen. Wat een geluk voor hem dat hij met haar is getrouwd!

Het is dus mijn moeder die de kiem heeft gelegd voor mijn vader zijn uit de hand gelopen hobby.

Want een paar jaar na dit prachtige cadeau kocht hij uiteindelijk zelf een Vespa. De automatic werd vervangen door eentje met handversnellingen. Hij was toen veertig geworden en dan mag een mens al eens zot doen… Toch?

De zomer voor deze bewuste veertigste verjaardag gingen we met het gezin op reis naar het prachtige Toscane. Met een evenredige verwondering voor de natuurlijke schoonheid en prachtige architectuur van deze regio, stonden mijn vader en ik ons vaak te vergapen aan de voorbijrijdende en geparkeerde Vespa’s langs de weg. Het specifieke geluid, maar bovenal de esthetische pracht van de Vespa deden ons hart sneller slaan. Het is daar dat ik verliefd ben geworden op ‘De Vespa!’

Wat mijn ouders toen nog niet wisten, was dat ik sinds anderhalf jaar aan een motoren-ontdekkingstocht was begonnen. Ik was al serieus aan het flirten geweest met verschillende motortypes. Het experimenteren was gestart met een grasmachinemotor die door een vriend zijn broer op een gocart was gemonteerd.

Hiermee rondrijden was een eerste superervaring! De oudere broer van mijn vriend had thuis op de boerderij verschillende brommers staan waar hij zelf aan werkte – lees: die hij zelf opfokte! De maximum snelheid was 100 km/u geworden van de B-klasses in plaats van de wettelijke 45 km/u. Adrenaline pompte door mijn aderen wanneer ik hiermee over de weg scheurde. De vader van deze bewuste vriend had thuis een prachtige Kreidler RS staan. Jammer genoeg mochten wij hier niet mee rijden. Wat een prachtmachine was dat zeg!  Gelukkig mochten we naar hartenlust rondrijden op de Leffingse boerenwegels met de volgende opgefokte brommers:  Honda MBX, Yamaha DT, Suzuki Wolf 50 en Suzuki TS50 ER.

Ik had zelfs nog een andere vriend wiens vader zijn afgedankte auto op de boerderij liet staan als speelgoed voor zijn kinderen. In de 2de en soms zelfs de 3de versnelling crosten we door de Leffingse weilanden. Ik leerde schakelen, omgaan met snelheid, vallen en… een auto op z’n zij leggen. Mijn vrienden hun ouders zagen geen kwaad in het spelen met deze dingen… Dit stond in schril contrast tot wat mijn moeder hier van dacht… bleek achteraf.

Ik had dus duidelijk al meer ervaring opgedaan met brommerrijden op mijn 15^de  dan mijn vader op z’n veertigste. Ik herinner me nog dat ik mijn vader leerde schakelen met zijn eerste zelf aangekochte Vespa. Ik vooraan, hij achterop.

Vanaf het moment dat ik op mijn 16 jaar mijn brommerrijbewijs had, ben ik met zijn Vespa’s gaan rijden. En ik ben niet meer gestopt. Ik wisselde af tussen mijn zelfgekochte Honda Dax ST 50 uit het jaar 1976 en zijn Vespa’s.

Onvoorwaardelijkheid, zorg en liefde…

Ook de vele middagen die ik bij mijn grootouders in de Meeuwenlaan in Oostende heb doorgebracht, hebben geleid tot de Vespatrip met mijn vader. Met drie jongere broers, kon ik thuis niet goed studeren. Bovendien was ik geen al te goede student: wiskunde en Frans waren zeer moeilijk voor mij om te begrijpen. Dit waren net de vakken waar mijn grootvader in uitblonk en waar hij al eens graag mee uitpakte. Het getal PI kon hij tot in de oneindigheid na de komma opzeggen. Ook een gepensioneerde leraar, blijft een leraar in hart en nieren. Dus ging ik tijdens mijn middelbare schooljaren vaak bij mijn grootvader studeren. Hij legde het graag uit en hij deed dit ook met het nodige geduld! Met mijn Frans is het uiteindelijk goed gekomen, met mijn wiskunde minder. Als het er niet inzit, kan je het er niet instampen hé… Naast het delen van kennis, week mijn grootvader soms van het lesonderwerp af. Verhalen over vroeger mixte hij met leerinhoud. Dit maakte het vaak zelfs boeiend voor mij.  Hij vertelde graag. Ik luisterde graag.

Al sinds ik kind was, kon ik genieten van de verhalen van zij die reeds vele levensjaren op hun teller hadden staan. De verhalen waren doorleefd, het prikkelde mijn fantasie. Ik was precies altijd met de verteller mee op reis in het verhaal. Ik was er net echt bij op het moment van de gebeurtenissen… en die leerstof… die verdween op de achtergrond. Ook het verhaal over zijn vlucht naar Limoges, dat mijn vader en ikzelf in juni 2024 hebben herbeleefd, vertelde mijn grootvader vaak in fragmenten aan mij. Ik ben blij dat ik hem heb kunnen aansporen om zijn herinneringen aan de eerste oorlogsjaren in Oostende op papier te zetten.

Tijdens de vele studeermomenten was ook mijn grootmoeder steeds aanwezig. Telkens op de achtergrond in haar zetel in de woonkamer, in haar stoel aan de keukentafel of in haar bed. De ziekte van Parkinson hield haar telkens aan één van de drie gekluisterd. Doorheen mijn middelbare schoolcarrière heb ik haar telkens meer en meer achteruit zien gaan. Het was pijnlijk om te zien en dit heeft een diepe indruk op me nagelaten. Ook nu denk ik hier soms nog aan terug. In het begin voerden we nog gesprekken, maar na verloop van tijd werden enkel nog woorden gebruikt en uiteindelijk doofden de woorden ook uit en bleven er enkel nog klanken of geluiden over. Eten werd uiteindelijk haar enige plezier. Op het eind van iedere maaltijd verorberde ze met veel smaak een chocolaatje. Mijn grootvader nam de zorg voor mijn grootmoeder zelf op. Dit deed hij met een volhardende koppigheid die vertrok vanuit liefde voor haar.

Na verloop van tijd kwam er ook thuisverpleging langs. Iets wat hij moeilijk kon toelaten. Vaak ging hij niet akkoord met hoe zij de dingen zagen of wilden aanpakken. Om een leerkracht te overtuigen, moet je al van ver komen. Het zinnetje: “ Ja, mo toet…” heb ik hem vaak tegen hen horen zeggen.

Af en toe had ik gesprekken met mijn grootvader rond ‘het lijden van de mens’ en het feit dat dit bij het leven hoort. Zijn diep Rooms Katholieke geloof schreef dit in ieder geval toch voor. En hij hield er hondstrouw aan vast.  Doordat ik op regelmatige basis in de Meeuwenlaan was om te studeren, hielp ik dus ook met de zorg voor mijn grootmoeder. Iets waar ik eigenlijk nooit tegenop heb gezien. Het was voor mij evident.

De combinatie van alles wat ik heb meegemaakt in de Meeuwenlaan heeft me mee gevormd tot wie ik op vandaag ben. Na het middelbaar maakte ik de keuze om een richting te gaan studeren in de zorg. Ik ben eigenlijk relatief vlot door mijn hogere studies gefietst. De vele bijlessen hebben er voor gezorgd dat ik heb leren leren. Dat ik heb leren doorzetten. “Je moet werken als iets wil bereiken!”, werd er door mijn grootvader ingepeperd. 

Ik heb deze zomer zijn tocht gereden als eerbetoon aan hem en vanuit een diep respect voor wat hij me heeft geleerd, zowel uit de boeken als uit zijn levenslessen. Hij heeft me belangrijke waarden meegegeven en daar houd ik tot op vandaag nog aan vast.

Vader en zoon…

Vandaag ben ik zelf 40 jaar en heb ik mijn eigen Vespa. Een PK 125 smallframe.

Het is mijn vader die me met zijn vele Vespareizen heeft geprikkeld om afgelopen zomer samen onze tocht aan te vatten. Vooral de romantiek van het reizen met de Vespa sprak me aan: tentje mee, door weer en wind,  niet weten of je uiteindelijk op je eindbestemming zal geraken,…

Eigenlijk had ik mijn vader een jaar eerder al eens gevraagd om er samen met de Vespa op uit te trekken. Ik had het idee geopperd om samen grootvaders reis van in het jaar ‘40 te ondernemen, maar hij beet niet direct. Ik kan niet precies zeggen waarom, maar ik ga er vanuit dat zijn eerste jaar pensioen hem toen een ongelofelijk vrijheidsgevoel moet gegeven hebben en dat hij dit wilde koesteren. Als je in je carrière veel hebt moeten plannen, wil je de zaken misschien eens liever open laten en zien wat er op je afkomt.

Toch wou ik het idee ook niet loslaten, want wanneer zou het er anders nog eens van komen?

Ondertussen is mijn vader 64 jaar. Een actieve 60’er. Maar hoe lang zal hij nog deze actieve mens kunnen zijn? Voor je het weet, is het te laat… en het was uiteindelijk al van toen ik vijf of zes jaar oud was dat ik nog eens alleen met m’n vader op reis was geweest. De campingtrip van toen met de fiets naar Brugge, herinner ik me nog levendig.

Een andere redenen waarom ik eens alleen met mijn vader op reis wilde gaan, was om ergens toch ook tot de serieuze, diepere gesprekken des levens te komen. Ik had verwachtingen. Ik wilde bepaalde dingen in vraag stellen naar hem toe. Het idee om eens mijn balans van het samenleven met hem mee te delen, zat vooraan in mijn hoofd. Wat was er goed gelopen en wat had veel beter gemoeten? De Vespa zou daar een de ideale verbindingstool in zijn.

Tijdens onze reis heb ik dit idee eigenlijk snel achter me gelaten. En daar ben ik blij om. Echt, oprecht! Hierdoor hebben we de dingen ten volle kunnen beleven. De vele mooie losse momenten, het in het hier en nu zijn, heeft voor een zalige verbinding met mijn vader gezorgd. Wat moest komen is gekomen. Spontane gesprekken ontstonden en gaven soms meer vragen dan antwoorden, maar dat is oké en ook boeiend.

Een van de zaligste reflecties die ik voor mezelf maakte tijdens de reis was het gegeven dat ik mijn volle eigen zelf kon zijn. Ik voelde me opnieuw kind. Ik ben al met veel mensen op reis geweest en ergens hou je altijd rekening met de ander. Dat is ook normaal. Als je hier op doordenkt, is het eigenlijk de ander die verwacht dat jij normaal zal doen als je er samen op uit trekt. En het mooiste aan de reis met mijn vader is dat ik gevoeld heb dat er niets werd verwacht. Dat hij gewoon wilde dat ik ervan genoot en dat we het samen konden beleven.

Ondertussen ben ik ook zelf vader.  Trotse papa van een 12-jarige zoon! Sinds Sil in het 4de leerjaar zat, trek ik er jaarlijks alleen met hem op uit in de zomervakantie. De natuur in! Wat ik hem tijdens deze reizen wil meegeven, is eigenlijk hetzelfde als wat mijn vader voor mij wilde tijdens onze Vespatrip. Samen genieten en beleven.

Het is mooi als de dingen samen komen.

Rien Houwen,
Oostende, oktober 2024

Navigatie in het hoofdstuk

<< Epiloog: Wat was er inmiddels in Oostende gebeurd? ⎮ De nabeschouwing van Bart >>